Dit jaar viert de stripreeks Carmen Mc Callum haar 30ste verjaardag. De serie werd in 1995 gelanceerd door scenarist Fred Duval en tekenaar Gess, en groeide uit tot een belangrijke referentie binnen het Europese cyberpunkgenre. Met een rijk uitgewerkte toekomstwereld, visionaire thema’s en een sterke vrouwelijke hoofdrolspeelster heeft deze reeks een blijvende indruk nagelaten op de negende kunst. In het Nederlands is de reeks tot en met nummer 15 vertaald bij Daedalus uitgeverij, dus nog wat geduld hier....

Een cyberpunkheldin in een futuristische wereld

Carmen Mc Callum is een huurlinge met Iers-Spaanse roots die actief is in een nabije toekomst, waar kunstmatige intelligenties, nanotechnologie en machtige multinationals de wereld beheersen. Ooit was ze activiste bij de IRA, nu is ze een meestersmokkelaar van mensen en informatie. Ze voert levensgevaarlijke opdrachten uit en botst voortdurend met invloedrijke machten.

Een reeks opgebouwd in meerdere cycli

De serie bestaat uit 20 delen, verdeeld over verschillende verhaallijnen:

• De Sonoda-affaire (deel 1–3): Carmen laat Naoko Sonoda, een gevangene in cryoslaap, ontsnappen, wat een klopjacht op gang brengt waarbij yakuzabendes en A.I.’s betrokken zijn.

   

• Het Earp-dossier (deel 4–5): Ze arresteert Samuel Earp, een gevaarlijke industrieel die dreigt met bomaanvallen om zijn vrijlating af te dwingen.

   

• De E.G.M.-kwestie (deel 6–8): Carmen onderzoekt de verdwijning van haar partner John Russel, en ontdekt duistere genetische experimenten.

   

   

• H2O (deel 9–12): Ze raakt verwikkeld in een conflict rond de controle over water – een inmiddels uiterst schaarse hulpbron.

   

   

   

• Radioactiviteit (deel 13–16): Carmen ontdekt een illegale handel in radioactieve materialen, met wereldwijde implicaties.

   

   

• Cyberië (deel 17–20): Ze neemt het op tegen op hol geslagen A.I.’s, in barre omgevingen van Siberië tot Japan.

   

   

Het slotdeel, Villa Taïra (2023), eindigt met een finale confrontatie in Tokio tegen een allesoverheersende kunstmatige intelligentie.

Verschillende kunstenaars doorheen de jaren

Gess verzorgde de tekeningen van de eerste acht albums. Vanaf deel 9 nam Emem het over, gevolgd door Stéphane Louis vanaf deel 17. Ook de kleurgeving wisselde van hand, met onder andere Florence Breton, Isabelle Rabarot en Pierre Schelle als kleuristen – ieder met hun eigen stijl en sfeer.

Een gedeeld universum

Carmen Mc Callum speelt zich af in hetzelfde fictieve universum als Travis, een andere stripreeks van Fred Duval. Personages en technologieën komen in beide series terug, wat zorgt voor een rijk en onderling verbonden wereld. Er bestaat ook een spin-off getiteld Code Mc Callum, getekend door Didier Cassegrain, die andere facetten van dit universum verkent maar die werd tot op heden nog niet vertaald.

Een blijvende invloed

De reeks vestigde zich als een van de weinige sciencefictionstrips met een sterke vrouwelijke hoofdrol. Ze behandelt vooruitstrevende thema’s zoals cybernetica, transhumanisme en de gevaren van ongecontroleerde technologie, en beïnvloedde daarmee vele andere SF-strips.

Een jubileum om te vieren

Dertig jaar na haar debuut blijft Carmen Mc Callum een ijkpunt binnen het cyberpunkgenre. De reeks, met haar 20 albums, biedt een intense blik op een geloofwaardige toekomst, gedragen door meeslepende scenario’s en een charismatische heldin.

In het Frans bestaat de serie in integrale versies. Bij ons loopt de reeks Carmen MCCallum nog en is het dus nog even wachten op het laatste deel.