De buitengewone reis van Belgisch goud in WOII

Het album Het Goud van de Belgen, geschreven door Philippe Guillaume en Pierre Boisserie en getekend door Stéphane Brangier, is een historisch avontuur dat gebaseerd is op ware gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog. Dit fascinerende verhaal werd oorspronkelijk gepubliceerd in Frankrijk en is nu ook beschikbaar in een Nederlandstalige hardcover editie bij Dark Dragon Books.

De oorsprong van dit project ligt in het onderzoek van Philippe Guillaume naar de financiële wereld tijdens de oorlog. Tijdens zijn werk aan De Bank ontdekte hij een bijna vergeten historisch feit: in 1939 besloot België, bezorgd over de dreiging van een Duitse invasie, om een groot deel van zijn goudvoorraad in veiligheid te brengen. Dit leidde tot een complexe en avontuurlijke reis door Europa en Afrika, waarbij het goud uiteindelijk in handen van de nazi’s terechtkwam.

Het historische verhaal achter de strip

In juni 1940 werd de Franse regering geconfronteerd met een dreigende nederlaag tegen nazi-Duitsland. Terwijl de Belgische koning Leopold III zich overgaf, werden 200 ton Belgische goudstaven door de Fransen in veiligheid gebracht. Het goud werd verplaatst naar West-Afrika, waar het uiteindelijk in Dakar belandde.

De nazi’s, die een permanente behoefte aan goud hadden om hun oorlogsindustrie te financieren, probeerden deze voorraad te bemachtigen. Vanwege de Britse maritieme overmacht konden de Duitsers het goud niet via zee transporteren. In plaats daarvan ondernamen ze een ingewikkelde reis door Afrika: per trein naar Bamako, via pirogues over de Niger, met vrachtwagens door de Sahara en uiteindelijk per vliegtuig naar Marseille. Daar werd het goud door de nazi’s ingepikt en omgesmolten in de Zwitserse Nationale Bank.

De fictieve invalshoek

Hoewel de reis van het goud historisch correct is, bevat het album ook een fictief element: een team van diverse personages dat probeert te verhinderen dat de nazi’s het goud bemachtigen. Dit commando bestaat uit een Franse commandant, een Poolse monteur, een Senegalese onafhankelijkheidsstrijder en een Britse officier. Elk van hen heeft zijn eigen agenda, wat zorgt voor spanning en intrige in het verhaal.

Guillaume en Boisserie wilden een strip creëren die niet alleen accuraat is qua historische context, maar ook spannend en filmisch aanvoelt. Invloeden van klassiekers zoals Taxi voor Tobroek en Indiana Jones zijn duidelijk merkbaar in de stijl en opzet van het verhaal.

De rol van De Gaulle en de slag om Dakar

Een van de meest interessante aspecten van de strip is de weergave van generaal Charles de Gaulle. Vaak wordt hij afgebeeld als een zelfverzekerde leider, maar Het Goud van de Belgen toont een kwetsbaardere kant van de man. Na het mislukte offensief bij Dakar bevond De Gaulle zich in een persoonlijke en politieke crisis. Zijn plan om steun te krijgen van West-Afrika faalde, en hij zag zijn geloofwaardigheid afnemen. Dit werd een bepalend moment voor de latere successen van het Vrije Frankrijk.

Een ander omstreden moment in de geschiedenis die in de strip wordt behandeld, is de vernietiging van de Franse vloot door de Britten bij Mers el-Kébir in juli 1940. Uit angst dat de schepen in Duitse handen zouden vallen, gaven de Britten het bevel om ze tot zinken te brengen, wat leidde tot honderden Franse slachtoffers en diepe wrok tussen de voormalige bondgenoten.

Een knappe historische fictie in stripvorm

Met een zorgvuldige mix van feit en fictie brengt Het Goud van de Belgen een spannend oorlogsverhaal tot leven. De artistieke stijl van Stéphane Brangier draagt bij aan de filmische ervaring van het verhaal, met dynamische camerahoeken en een gedetailleerde weergave van historische settings. Stéphane Brangier kennen we ook van de financiële thriller De Bank, die jammer genoeg uitverkocht is. Zijn tekenstijl is bijzonder gedetailleerd en fijn waardoor het zeer aangenaam lezen is.

Bronnen

Dit artikel is gebaseerd op een interview met de auteurs in het Franse stripmagazine Casemate, editie april 2022.

Beeldmateriaal ©boisserie-Brangier-Glénat-DDB