Hoe Senne en Sanne ontstond: Marc Verhaegen over inspiratie, historische thema’s en zijn missie voor jongeren

Marc Verhaegen over het ontstaan van Senne en Sanne:
Eigenlijk was het mijn aanvankelijke bedoeling om in de animatiefilmwereld terecht te komen. Maar toen daar in 1986 steeds minder werk was en Pen Film uiteindelijk failliet ging heb ik de kans gegrepen om aan Boes te werken, de stripreeks, niet de gagreeks. Dat liep goed en er kwamen nog andere opdrachten binnen, waaronder een kortverhaaltje van Suske en Wiske. Dat werd goed ontvangen en Paul Geerts vroeg me om op de Studio Vandersteen te komen werken aan Suske en Wiske.

Na zestien jaar gebeurde er een ingrijpende herstructurering op de Studio en de erven zagen mij daar niet in passen. Of het iets te maken had met mijn plan om over Soulameth Schiff (een Joods meisje dat uit Kalmthout Heide werd weggevoerd) een verhaal te schrijven, weet ik niet.

Marc Verhaegen over Rebecca R.:
Om daarover iets te maken in een strip, dat heeft me altijd aangesproken. In mijn studententijd heb ik ook enkele prenten geïllustreerd bij De Visioenen van Jacques Weiniger van Gust van Brussel, een schrijver die bevriend was met mijn vader.
Het lot van de Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft me altijd fel geraakt. Toen ik van de Studio weg was, is dat het eerste initiatief geweest dat ik genomen heb. Ik begon meteen te schrijven aan Rebecca R., het eerste verhaal van Senne en Sanne.
Het verhaal begint in het Speelgoedmuseum in Mechelen waar Senne en Sanne het knuffeltje Krolik vinden dat ooit het speeltje was van Rebecca R. Rebecca’s moeder had magische krachten, zij stamde af van de beroemde Rabi Löw, die in de zestiende eeuw in Praag de Golem had gemaakt. De Golem was een wezen van klei die door Rabi Löw tot leven werd gewekt. Vandaar ook de magische kracht die Rebecca’s moeder in Krolik heeft geblazen, waardoor hij kan praten en belangrijker nog: door de tijd kan reizen.
Tijdens het schrijven van Rebecca R. heb ik zoveel mogelijk research gedaan en de historische feiten doen kloppen waar het kan. Dat is trouwens mijn permanente ‘modus operandi’ geworden voor alle volgende albums rond de twee tieners.

Marc Verhaegen over Córdoba:
Met het tweede Senne en Sanne-album had ik aanvankelijk de bedoeling om een verbindend verhaal te schrijven. De Spaanse stad Córdoba stond vroeger bekend als de plaats waar verschillende religies vreedzaam leefden. De stad bood ruimte aan christenen, joden en moslims, die allemaal naast elkaar leefden in de Joodse wijk.
Maar tijdens het schrijven van het verhaal, merkte ik dat ik bitterweinig wist over de Islam. Dus ik verdiepte mij daarin, ik kreeg een video en lectuur van iemand van de toenmalige moslim-executieve en die drukte erop om de profeet Mohamed niet af te beelden. En daar heb ik me ook aan gehouden. Het verhaal rond het ontstaan van de Islam wordt verteld door een Djinn.
Jammer genoeg beleefden we toen een sociaal turbulente tijd. De mp3-moord in Brussel, de moorddadige raid in Antwerpen van HVT en tenslotte de treinbestuurder die in 2006 het leven liet na een discussie en een gevecht met jongeren.
Ik heb die gebeurtenissen ook in het verhaal vermeld, omdat je — vind ik — eerlijk moet blijven en de zaken niet mooier moet maken dan ze zijn.
Ter voorbereiding van dit verhaal heb ik moskeeën bezocht in Hoboken en Merksem, ben ik met jeugdwerkprojecten gaan praten in Mechelen en Gent, en had ik contact met twee professoren aan de Gentse Universiteit.

Marc Verhaegen over Loverboys:
Wat Loverboys betreft: deze problematiek speelde zich af in en rond Antwerpen en kwam van Nederland overgewaaid. Het gaat over jonge kerels, die meisjes uitzoeken met een laag zelfbeeld, deze helemaal inpalmen met aandacht, liefde en mooie cadeautjes. Die meisjes vallen voor zulke typen en voelen zich in de zevende hemel.
Totdat hun vriendje vraagt om één nacht door te brengen met één van zijn vrienden. En dan is het hek spoedig van de dam en geraken die meisjes in de prostitutie. Voor dit verhaal diende ik Senne en Sanne iets ouder te maken, gezien de problematiek.
Tegelijk met het loverboy-thema heb ik het in dit verhaal gehad over de armoede en de strijd daartegen. Ter voorbereiding van dit verhaal nam ik contact op met Payoke, het toenmalige opvangcentrum voor slachtoffers van mensenhandel, de Biekorf (opvang kansarmen en verslaafden die elders geweerd worden) in de Dambruggenstraat, het Huis Sofia in de Sint-Vincentiusstraat (opvang voor meisjes met problemen) en tenslotte De Sint-Egidiusgemeenschap in de Kammenstraat in Antwerpen.

Marc Verhaegen over Eureducation en Reichenbach:
Vanaf 2007 tot en met 2012 werkte ik met Jan Kragt aan de zes eerste verhalen van Eureducation. Wij schreven samen de scenario’s en waar ik kon, probeerde ik er toch een geëngageerde twist aan te geven. Zo heb ik in het verhaal van de Vliegende Hollander de problematiek van de slavenhandel aangehaald.
V-Bommen op Antwerpen was ook een fenomenaal verhaal, waar verschillende organisaties bij betrokken waren. Het summum was voor mij het verhaal over Vincent van Gogh, dat is nagelezen en goedgekeurd door de experten van het Van Gogh museum in Amsterdam.
Al bij al een hele aangename periode. Door deze drukke periode lag Senne en Sanne even stil. Totdat Paul Reichenbach in 2013 met een voorstel op de proppen kwam om de geschiedenis van de gitaar in een strip te verwerken.
Ik aanvaarde op voorwaarde dat het een Senne en Sanne-verhaal zou worden. Hij stemde toe. Maar het was frustrerend dat de paar suggesties die ik deed om het verhaal spannender te maken door Paul werden afgewezen. Als gevolg daarvan besloot ik om alle volgende albums van Senne en Sanne zelf te schrijven.
Toen het verhaal bijna achter de rug was werd ik benaderd door Bart Beernaerts en Rik Demonie om een verhaal te schrijven rond de vzw Tsjernobylkinderen.

Marc Verhaegen over Tsjernobyl:
Momenteel wordt het zwaar radioactief afval verglaasd en vervolgens in metalen kokers geplaatst waarna een tijdelijke opslag plaatsvindt in speciale gebouwen. Uiteindelijk moet dit afval in diepe geologische bergingsinstallaties worden opgeslagen. Het doel is om mens en milieu voor altijd te beschermen.
Dat zwaar radioactief afval blijft honderdduizenden jaren gevaarlijk. Het blijft dus gevaarlijk. Intussen is de wetenschap zover dat bij een hoge radioactieve besmetting DNA-schade en kanker optreedt.
Voor mij was het dus heel belangrijk om het verhaal rond de kernramp van Tsjernobyl te schrijven. Senne en Sanne ontmoeten Olga en Sergei, kinderen uit de besmette streek rond Tsjernobyl, die allebei op gezondheidsvakantie in België zijn.
Olga’s grootvader was brandweerman toen de ramp met de kerncentrale gebeurde. Deze brandweerlieden stonden zonder speciale beschermingskledij urenlang bloot aan de extreme straling van de ontplofte reactor. Olga’s grootvader overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.
De kinderen reizen met de onnavolgbare Krolik naar het verleden om de grootvader te waarschuwen. Maar één en ander loopt anders en de kinderen komen in zwaar weer terecht.
Met alle kennis die Rik Demonie en zijn team hadden opgedaan en ook met eigen opzoekingswerk had ik voldoende materiaal om er een spannend en waarheidsgetrouw verhaal van te maken.

Wie wil Marc Verhaegen bereiken met Senne en Sanne?
In de eerste plaats wil ik jongeren bereiken met Senne en Sanne. Maar er zijn ook veel oudere striplezers. Wat ik vooral wil bereiken is dat mensen gaan nadenken over bepaalde feiten en hun gevolgen.
Dat zij mistoestanden in de maatschappij herkennen en die benoemen en dat ze in de mate van het mogelijke helpen om die zaken te voorkomen of verbeteren (voor zover dat tenminste in hun macht ligt).
Maar het zijn in de eerste plaats de beleidsmakers die wantoestanden moeten herkennen en ze een halt moeten toeroepen. Wij gewone mensen kunnen opmerken wat er fout loopt en aan de alarmbel trekken.
En we kunnen jongeren wijzen op de te volgen weg die niet naar beneden leidt.
Rebecca R. en Córdoba zijn reeds verdeeld in klassen. Wij zijn van plan om rond elk verhaal van Senne en Sanne een lessenpakket samen te stellen en scholen te benaderen.
Ik ben ooit uitgenodigd door een prof geschiedenis op de universiteit van Gent rond Rebecca R.. Enkele studenten hadden vragen over de manier waarop ik het ontstaan van de Tweede Wereldoorlog had geschetst. En natuurlijk is alles ingewikkelder dan je in een strip van 44 pagina’s kan vertellen.
Maar, zo zei ik, als er maar één jongere die de strip leest, later geschiedenis wil gaan studeren, dan is het album voor mij al geslaagd. De studenten gaven mij gelijk.

De toekomst van Senne en Sanne en andere projecten:
Momenteel is er één project voor een Senne en Sanne-verhaal dat in de wachtkamer ligt. Ik kan er nog niet veel over zeggen.
Maar als dat doorgaat, dan zal het vervolg van de graphic novel Het Beest is Los nog even langer uitgesteld moeten worden.
Verder zou ik heel graag iets maken over een filosoof uit de vroege Verlichting. En er ligt nog een idee voor een boek op de plank.
Maar ik zal heel selectief moeten zijn met mijn keuzes. Mijn werkritme is enorm vertraagd en ik weet niet hoeveel tijd me nog rest.