Er zijn zorgwekkende berichten dat een extreemrechtse stroming in China de manga Gen d’Hiroshima (international bekend als Barefoot Gen) uit bibliotheken wil laten verwijderen. Deze strip van Keiji Nakazawa, gebaseerd op zijn eigen ervaringen als overlevende van de atoombom op Hiroshima, heeft wereldwijd erkenning gekregen voor zijn anti-oorlogsboodschap en historische waarde.
Hoewel we vooralsnog geen concrete bevestiging vinden dat China dit verbod officieel heeft doorgevoerd, lijkt de houding van het regimes in lijn met eerder optreden op het vlak van censuur. Zo verwijdert China regelmatig boeken en media die niet stroken met de ideologie van de Communistische Partij of die “westerse verering” zouden bevorderen.
*Manga’s met krachtige politieke of historische boodschappen zijn geen vreemde eend in de bijt. Ook in Japan zelf werd Barefoot Gen in het verleden beperkt beschikbaar gemaakt. In 2013 verplaatsten schoolbesturen in Matsue de strip uit schoolbibliotheken na klachten over grafische taferelen, om later na protesten het verbod weer ongedaan te maken. In 2023 verwijderde Hiroshima passages uit het lesmateriaal, omdat men oordeelde dat kinderen de context niet meer zouden begrijpen.
Toch blijft het werk cruciaal voor hedendaagse vredeseducatie. Het biedt eerlijke, indringende beelden van oorlog, die het anti-oorlogsbewustzijn versterken.
Elke poging tot censuur, zeker van zo’n iconisch anti-oorlogsverhaal, roept weerstand op. Zowel lezers als veteranen en vredesgroepen blijven pleiten voor het behoud van Barefoot Gen als educatief en historisch document. Het is méér dan een strip: het is getuigenis, herinnering en waarschuwing in één.
Conclusie: Als de censuurpogingen in China werkelijkheid worden, zou dat ernstige implicaties hebben voor de vrijheid van lectuur en de dialoog over oorlog. Barefoot Gen verdient – ondanks controverses – een plek in bibliotheken en klaslokalen.